SPADEK CZY DŁUGI? JAK NIE ODZIEDZICZYĆ KŁOPOTÓW?
Drodzy Państwo,
w praktyce spadek to nie tylko majątek, ale również zobowiązania. Choć kojarzy się z czymś przyjemnym: domem po dziadku lub obrączką babci, równie często oznacza długi: zaciągnięte pożyczki, niezapłacony ZUS i nieopłacone rachunki za kablówkę. O ich istnieniu dowiadujemy się, gdy puka wierzyciel.
Zdarza się, że spadek otrzymujemy po osobie, której nawet nie znaliśmy. Jeśli spadkodawca nie zostawił testamentu, dziedziczenie odbywa się zgodnie z zasadami dziedziczenia ustawowego.
Dlatego zanim krzykniesz: „Ooo, dziedziczę!”, warto się dowiedzieć, co tak naprawdę dziedziczysz.
Po pierwsze - masz tylko 6 miesięcy, by zareagować. Co to oznacza w praktyce?
Jeśli nie złożysz oświadczenia o odrzuceniu lub przyjęciu spadku w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym dowiesz się o śmierci spadkodawcy, dziedziczysz z dobrodziejstwem inwentarza. Oznacza to, że odpowiadasz za długi spadkowe, ale tylko do wysokości aktywów spadku.
Po drugie – co POWINIENIEŚ zrobić w trakcie tych 6 miesięcy? Masz 3 możliwości:
- odrzucenie spadku – nie dziedziczysz nic, ani majątku, ani długów;
- przyjęcie wprost – dziedziczysz wszystko, także długi, groźne, jeśli nie znasz składu spadku;
- przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza – odpowiadasz za długi tylko do wartości majątku, kluczowy jest wykaz lub spis inwentarza, komorniczy spis ma moc urzędową, wykaz własny – już niekoniecznie.
Po trzecie - a co z dziećmi?
Jeśli Ty odrzucisz spadek, w Twoje miejsce „wskakują” dzieci – nawet te w pieluchach. Na szczęście dziś w wielu przypadkach można złożyć oświadczenie w ich imieniu u notariusza, bez zgody sądu, jeśli:
- oboje rodzice mają pełnię władzy rodzicielskiej;
- oboje wyrażą zgodę;
- dziedziczenie dziecka wynika z faktu, że rodzic wcześniej odrzucił spadek;
- pozostali zstępni rodziców też odrzucili.
Jeśli choć jeden warunek nie jest spełniony – konieczna będzie zgoda sądu. Oświadczenia można złożyć u notariusza lub w sądzie właściwym dla miejsca zamieszkania osoby składającej.
Reasumując zatem pamiętaj, że złożenie odpowiedniego oświadczenia, a w szczególności czas podjęcia stosownych kroków i dochowanie wszelkich terminów w sprawach spadkowych mają kluczowe znaczenie dla Twojego wewnętrznego spokoju.
Anna Strzyżewska adwokat oraz Jessica Kędzierska aplikantka adwokacka