SPADEK CZY DŁUGI? JAK NIE ODZIEDZICZYĆ KŁOPOTÓW?

25 lipca 2025 r.

Drodzy Państwo,

w praktyce spadek to nie tylko majątek, ale również zobowiązania. Choć kojarzy się z czymś przyjemnym: domem po dziadku lub obrączką babci, równie często oznacza długi: zaciągnięte pożyczki, niezapłacony ZUS i nieopłacone rachunki za kablówkę. O ich istnieniu dowiadujemy się, gdy puka wierzyciel.

Zdarza się, że spadek otrzymujemy po osobie, której nawet nie znaliśmy. Jeśli spadkodawca nie zostawił testamentu, dziedziczenie odbywa się zgodnie z zasadami dziedziczenia ustawowego.

Dlatego zanim krzykniesz: „Ooo, dziedziczę!”, warto się dowiedzieć, co tak naprawdę dziedziczysz.

Po pierwsze - masz tylko 6 miesięcy, by zareagować. Co to oznacza w praktyce?

Jeśli nie złożysz oświadczenia o odrzuceniu lub przyjęciu spadku w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym dowiesz się o śmierci spadkodawcy, dziedziczysz z dobrodziejstwem inwentarza. Oznacza to, że odpowiadasz za długi spadkowe, ale tylko do wysokości aktywów spadku.

Po drugie – co POWINIENIEŚ zrobić w trakcie tych 6 miesięcy? Masz 3 możliwości:

- odrzucenie spadku – nie dziedziczysz nic, ani majątku, ani długów;

- przyjęcie wprost – dziedziczysz wszystko, także długi, groźne, jeśli nie znasz składu spadku;

- przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza – odpowiadasz za długi tylko do wartości majątku, kluczowy jest wykaz lub spis inwentarza, komorniczy spis ma moc urzędową, wykaz własny – już niekoniecznie.

Po trzecie - a co z dziećmi?

Jeśli Ty odrzucisz spadek, w Twoje miejsce „wskakują” dzieci – nawet te w pieluchach. Na szczęście dziś w wielu przypadkach można złożyć oświadczenie w ich imieniu u notariusza, bez zgody sądu, jeśli:

- oboje rodzice mają pełnię władzy rodzicielskiej;

- oboje wyrażą zgodę;

- dziedziczenie dziecka wynika z faktu, że rodzic wcześniej odrzucił spadek;

- pozostali zstępni rodziców też odrzucili.

Jeśli choć jeden warunek nie jest spełniony – konieczna będzie zgoda sądu. Oświadczenia można złożyć u notariusza lub w sądzie właściwym dla miejsca zamieszkania osoby składającej.

Reasumując zatem pamiętaj, że złożenie odpowiedniego oświadczenia, a w szczególności czas podjęcia stosownych kroków i dochowanie wszelkich terminów w sprawach spadkowych mają kluczowe znaczenie dla Twojego wewnętrznego spokoju.

Anna Strzyżewska adwokat oraz Jessica Kędzierska aplikantka adwokacka

SPADEK CZY DŁUGI? JAK NIE ODZIEDZICZYĆ KŁOPOTÓW?