SANKCJA KREDYTU DARMOWEGO

Sankcja kredytu darmowego jest sankcją szczególną, przewidzianą wyłącznie dla regulacji kredytu konsumenckiego i polega na pozbawieniu kredytodawcy przychodów z tytułu jego udzielenia.

 

W razie uchybienia przez kredytodawcę określonym przedkontraktowym obowiązkom informacyjnym, konsument staje się uprawniony do zwrotu wyłącznie kwoty kredytu – bez konieczności ponoszenia pozostałych kosztów zastrzeżonych w umowie.

 

Ustawodawca przewiduje sankcje kredytu darmowego przede wszystkim za naruszenie obowiązków informacyjnych w dokumencie umowy. Oznacza to, że sankcja kredytu darmowego zaistnieje w przypadku niedopełnienia przez kredytodawcę obowiązku określenia w umowie istotnych elementów, takich jak: dane stron umowy, rodzaj kredytu, czas obowiązywania umowy, całkowita kwota kredytu, stopa oprocentowania kredytu, RRSO, zasady i terminy spłat.

 

W przypadku tego rodzaju naruszeń konsument może w ciągu roku od dnia wykonania umowy złożyć kredytodawcy pisemne oświadczenie o skorzystaniu z prawa do zwrotu kredytu bez konieczności uiszczania odsetek i innych kosztów kredytu. Zatem jeśli konsument – po wykonaniu umowy – złoży w ciągu roku oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego, wówczas jest on zwolniony ze wszystkich poniesionych już kosztów kredytu . Po stronie kredytodawcy powstaje obowiązek ich zwrotu z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia.

 

Sankcja kredytu darmowego nie odnosi się jednak do ustalonych w umowie kosztów ustanowienia zabezpieczenia kredytu. Te bowiem są ponoszone na rzecz osób trzecich, niebędących stroną umowy o kredyt konsumencki.

 

Omawiany przepis ma na celu ochronę interesów konsumenta. Przyznaje mu bowiem instrument dochodzenia uprawnień wobec kredytodawcy, gdy ten nie wykona lub nienależycie wykona swoje obowiązki.

 

W polskiej praktyce sankcję kredytu darmowego egzekwuje się rzadko. Zapewne wynika to przede wszystkim z ogólnie niskiej świadomości prawnej konsumentów, jak również z czasochłonności i kosztów związanych z dochodzeniem roszczeń wobec kredytodawców na drodze sądowej.

 

Paweł Głuchowski asystent prawny, Małgorzata Antropik radca prawny