PODZIAŁ MAJĄTKU W TRAKCIE TRWANIA ZWIĄZKU MAŁŻEŃSKIEGO
Co do zasady przyjmuje się, że podział majątku wspólnego małżonków może zostać dokonany dopiero ustaniu małżeństwa, gdyż orzeczenie rozwodu powoduje ustanie wspólności majątkowej małżeńskiej.
W przeważającej większości spraw jest tak, że małżonkowie dzielą swój dorobek małżeński dopiero po rozwodzie. Jednakże możliwe jest przeprowadzenie podziału majątku wspólnego jeszcze w czasie trwania małżeństwa.
Kodeks rodzinny i opiekuńczy wskazuje, iż z chwilą zawarcia związku małżeńskiego powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa małżeńska obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jego trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny).
Charakter prawny wspólności sprowadza się do tego, że w czasie trwania tej wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego, jak również nie może rozporządzać udziałem w majątku wspólnym czy konkretnym przedmiotem należącym do majątku wspólnego.
Z powyższego wynika, iż momentem pozwalającym na dokonanie podziału majątku wspólnego jest nie tyle ustanie małżeństwa, ale moment ustania wspólności ustawowej małżeńskiej. Oczywiście, że w większości sytuacji te momenty będą zbieżne w czasie, jednakże istnieją inne zdarzenia, powodujące ustanie wspólności małżeńskiej.
Zatem, w jakiej sytuacji można podzielić majątek wspólny przed, lub w trakcie rozwodu?
W pierwszej kolejności należy doprowadzić do takiej sytuacji, aby doszło do ustania wspólności majątkowej małżeńskiej. A może to być dokonane poprzez:
- zawarcie umowy o rozdzielność majątkową u Notariusza (zwane intercyzą) z chwilą jej zawarcia ustaje wspólność majątkowa małżeńska;
- wystąpienie z powództwem o separację, jeżeli nastąpił pomiędzy nimi rozkład pożycia, ale nie jest on trwały i strony nie są zdecydowane na całkowite rozwiązanie małżeństwa (skutkiem separacji jest ustanie wspólności majątkowej małżeńskiej);
- wystąpienie do sądu z powództwem o ustanowienie rozdzielności majątkowej, tutaj moment ustania wspólności określa sąd w wyroku, najczęściej będzie to chwila uprawomocnienia się orzeczenia, jednakże z uwagi na szczególnie uzasadnione okolicznościach sąd może orzec rozdzielność z datą wsteczną, wówczas wspólność ustanie z datą wcześniejszą.
Wobec powyższego, wskazać należy, iż ustanie wspólności majątkowej małżeńskiej możliwe jest dobrowolnie w ramach umowy miedzy małżonkami, jak również na skutek orzeczenia sądowego, przy sprzeciwie drugiego małżonka kierując się ważnymi powodami. W tym miejscu podkreślenia wymaga okoliczność, iż przy umownym ustaniu wspólności potrzebna jest zgoda obojga małżonków i jest to zdecydowanie najszybszy sposób ustania wspólności małżeńskiej.
Podział majątku wspólnego może być dokonany w formie umowy, bądź podziału sądowego. Co do zasady podział umowny może dotyczyć części majątku i nie jest wymagana żadna szczególna forma. Zatem wystarczająca będzie zwykła forma pisemna. Jednak, w sytuacji gdy w skład majątku wspólnego wchodzi nieruchomość, wówczas umowa o podział majątku wspólnego obejmująca przedmiotowa nieruchomość musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego.
Natomiast sądowy podział majątku, wymaga wystąpienia jednego z małżonków z wnioskiem do sądu właściwego ze względu na położenie majątku. Koszty takiego postępowania uzależnione są od tego czy wniosek jest zgodny czy strony mają odmienne stanowisko w zakresie podziału majątku.
W sprawie Klientki Kancelarii, która posiadała z mężem rozdzielność majątkową zdecydowała się na podział majątku w trakcie trwania postepowania rozwodowego. Strony zgodnie, przy pomocy pełnomocników, ustaliły warunki takiego podziału majątku, a następnie stosowana umowę podpisały przed Notariuszem. Należy mieć na uwadze fakt, iż w skład ich majątku wchodziła nieruchomość. W ten sposób uregulowane zostały wszelkie kwestie majątkowe jeszcze przed wydaniem orzeczenia o rozwodzie.
W razie jakichkolwiek pytań specjaliści Kancelarii zawsze służą pomocą w rozwiązaniu Państwa problemów.
Paulina Jujka-Stolarek - adwokat
