PROJEKTOWANE ZMIANY W ZAKRESIE UBEZPIECZENIE POMOSTOWEGO DLA KREDYTOBIORCÓW
4 marca 2022 r.
Zgodnie z przygotowanym projektem zmiany ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe banki po dokonaniu wpisu zabezpieczenia rzeczowego w postaci hipoteki zobowiązane będą do zwrotu sumy składek uiszczonych z tytułu zawartej w umowie kredytu umowy ubezpieczenia pomostowego.
Ubezpieczenie pomostowe stanowi formę zabezpieczenia banku, obowiązującym w okresie od dnia zawarcia umowy kredytu do dnia wpisania zabezpieczenia w postaci hipoteki w księdze wieczystej nieruchomości stanowiącej przedmiot zabezpieczenia zawartej umowy kredytu. Stanowi ono gwarancję wypłaty odszkodowania na rzecz banku w przypadku utraty praw do kredytowanej nieruchomości powstałej w skutek braku ustanowienia zabezpieczenia, w sytuacji, gdy kredytobiorca nie wywiąże się z obowiązku spłaty kredytu.
Ubezpieczenie to pobierane jest albo poprzez podwyższenie stanowiącej składnik oprocentowania marży banku, albo poprzez opłacenie samej składki ubezpieczeniowej. Wysokość opłaty z tytułu ubezpieczenia pomostowego stanowi zatem istotny element wpływający na wysokość obciążenia kredytobiorcy z tytułu comiesięcznych opłat należnych bankowi z tytułu zawartej umowy kredytu - wynosi ona ok. 0,07-0,1 proc. wartości kredytu, czyli od kilkuset do nawet kilku tysięcy złotych rocznie.
Do tej pory składki uiszczone na poczet ubezpieczenia pomostowego nie podlegały zwrotowi w przypadku skutecznego ustanowienia zabezpieczenia w postaci wpisu hipoteki do księgi wieczystej nieruchomości stanowiącej przedmiot zabezpieczenia zawartej umowy kredytu.
Praktyka sądowa pokazuje, iż na wpis hipoteki do księgi wieczystej oczekuje się przynajmniej kilka miesięcy, a w największych sądach w Polsce nawet 1,5 roku. W tracie całego powyższego okresu osoby zawierające umowę kredytu hipotecznego zobowiązane są do zapłaty dodatkowej opłaty w związku z ubezpieczeniem pomostowym. Tym samym bank zabezpiecza się przed ryzykiem nienależytego wykonania umowy przerzucając jednocześnie koszt pokrycia tego zabezpieczenia na kredytobiorcę. Praktyka taka już wielokrotnie oceniana była jako sprzeczna z przepisami prawa, co zostało wykazane chociażby na przykładzie składek uiszczanych z tytułu ubezpieczenia niskiego wkładu własnego.
Zgodnie z projektowanymi zmianami, opłaty z tytułu ubezpieczenia pomostowego, uiszczone zarówno w formie podwyższonej marży lub osobnej składki, po dokonaniu wpisu przez Sąd hipoteki podlegały będą zwrotowi na rzecz kredytobiorcy, bądź zostaną zaliczone na poczet innych należności obciążających kredytobiorcę.
Mikołaj Baczyński radca prawny
